Autor: Kamil Kaszubski

W dzisiejszym odcinku zebrałem dla Was jedne z najczęściej popełnianych błędów w Niemieckim. Są to błędy podchwytliwe, ciekawe, a zarazem nieoczywiste, tak że zdarzają się nawet osobom, które mówią po niemiecku już całkiem dobrze. Po tym nagraniu zaczniecie mówić po niemiecku jak prawdziwe, asy, do dzieła!

1.  Ich spreche kein Deutsch

Jeden niewątpliwie z częstszych błędów pojawia się w ‚zdaniu „nie mówię po niemiecku”. W tym wypadku nie używamy słowa „nicht” i nie mówimy „ich spreche nicht”, tylko robimy przeczenie za pomocą słowa „kein”. Mówimy więc „ich spreche kein…” i podajemy język, którego nie znamy:

Ich spreche kein Englisch / Polnisch / Deutsch – nie mówię po angielsku / polsku / niemiecku

2. Die Brille / die Hose / die Tür IST

Kolejnym częstym błędem jest mówienie „die Brille sind – okulary są”. Poprawną wersją jest „die Brille ist – okulary „jest”. W języku niemieckim okulary to liczba pojedyncza. Tak długo więc jak mamy na myśli tylko jedną parę okularów odmianiem czasownik tak, jak byśmy mówili „o jednym okularze”. Pytanie więc ”gdzie są moje okulary” po niemiecku będzie brzmieć „wo ist meine Brille” (dosł. Gdzie JEST mój okular).

Inne popularne słowa, które po polsku mają gramatycznie liczbę mnogą, a w niemieckim liczbę pojedynczą to „die Hose – spodnie / die Tür” drzwi. Powiemy więc:

Die Hose IST zu groß – te spodnie są zbyt duże (dosł. Ten spodeń jest zbyt duży*)
Die Tür IST ist zu – te drzwi są zamknięte (dosł. Te drzwi jest zamknięte*)

3. Ich bade / lerne / heirate

Kolejnymi słowami, które lubią sprawiać kłopoty, są czynności ze słowem „się”, takie jak „kąpię się, uczę się i żenię się”. Osoby uczące się często chcą dodawać to się również w niemieckim i mówią np. „ich bade mich”. Jest to niepoprawne, bo wspomniane słowa w niemieckim nie są zwrotne. Mówimy więc:

Ich bade – kąpię się (a nie: ich bade mich)
Ich lerne – uczę się (a nie: ich lerne mich)
Ich heirate – żenię się (a nie: ich heirate mich)

Mamy też sytuacje odwrotne, czyli słowa, które po niemiecku są zwrotne, mają więc to słówko „się”, natomiast po polsku tego „się” nie ma, np.

Ich ruhe mich aus – odpoczywam (dosł. odpoczywam się*)

4. Hoch / Groß

Czas na często mylone słowa. Pierwszą parą są słowa „hoch” i ”groß”. Oba znaczą „wysoki”. Bardzo często osoby uczące się mówiąc o jakiejś osobie, że jest wysoka, używają słowa „hoch” – co jest niepoprawne. Ludzie są wyłącznie „groß”, mówi się więc:

Peter ist ein Meter achtzig groß – Peter ma 1,80 (dosł. Jest 1,80 wysoka)

„Groß” dosłownie znaczy „duży” i często kojarzy się polakom z kimś nie tylko wysokim, ale też szerokim, korpulentnym. Dla Niemców jednak słowo to oznacza tylko wysoki, użyją więc „groß” również do opisu wysokiej, szczupłej osoby, np. :

Ana ist ein großes, schlankes Mädchen – Ana jest wysoką, szczupłą dziewczyną.

5. Stunde / Uhr

Kolejne dwa słowa, które lubią być mylone to „Uhr” i „Stunde”. Oba słowa mogą znaczyć „godzina”. Jednak słowa „Uhr” w tym znaczeniu używamy tylko do podawania konkretnej godziny, np.

Es ist drei Uhr – jest godzina trzecia.
Ich komme um zwei Uhr – przyjdę o godzinie drugiej.

Natomiast słowo „Stunde” oznacza godzinę w znaczeniu „60 minut”. „Stunde” używamy więc, żeby powiedzieć, jak długo coś trwa, np.

Der Film dauert eine Stunde – Ten film trwa jedną godzinę (=60 minut)
Wir waren zwei Stunden am Strand – byliśmy dwie godziny na plaży (=120 minut)

6. Ich arbeite bei der Firma 

Kolejnym nagminnym błędem jest mówienie „ich arbeite in der Firma” kiedy chcemy powiedzieć „pracuję w tej firmie”. Poprawną wersją jest: „Ich arbeite BEI der Firma”. I tego słówka „bei” używamy właśnie do tego, żeby powiedzieć, gdzie pracujemy, gdzie mamy podpisaną umowę, np.

Ich arbeite bei Simens – pracuję w Simensie
Er arbeitet bei Mercedes – on pracuje w Mercedesie.

Dlaczego „bei” a nie „in”? Dlatego, że „in” dosłownie znaczy „we wnętrzu”. „Ich arbeite in der Firma” znaczy więc „pracuję we wnętrzu tej firmy, innymi słowy „w tym momencie znajduję się np. w budynku tej firmy i pracuję”.

Natomiast mówiąc, że pracujemy w jakiejś firmie, mamy na myśli to, że związani jesteśmy z tą firmą umową, bez znaczenia czy jesteśmy akurat w budynku firmy, na delegacji w innym mieście czy spędzamy wolny weekend – wir arbeiten bei der Firma – pracujemy w tej firmie (= jesteśmy związani z nią umową)”.

7. Wann vs. Wenn

Kolejny błąd, który często słyszę, związany jest z użyciem skądinąd bardzo podobnie brzmiących słów „wann” i „wenn”.

„Wann” znaczy „kiedy” i słowa tego używamy w pytaniach, np.

Wann bist du geboren? – kiedy się urodziłeś?
Wann kommst du? – kiedy przyjdziesz?

Innymi słowy „wann” można często zastąpić takimi wyrażeniami jak „o której godzinie, w jaki dzień itd.”.

„Wenn” natomiast znaczy „jeśli”. Słowa tego używamy w zdaniach typu „jeśli A, wtedy B”, np.

Wenn du Zeit hast, komm mal vorbei – jeśli masz czas, to wpadnij do mnie.
Wenn es regnet, bleiben wir zu Hause – jeśli będzie padać, zostaniemy w domu.

Na temat tych słów zrobiłem oddzielna odcinek, zajdziecie go tutaj: https://zapytajpoliglote.pl/wann-wenn-czy-als/

8. Drucken / drücken

Na koniec mam dla was podchwytliwe słowa, które lubią się mylić ze względu na wymowę. Mowa tutaj o „drucken – drukować”, z dźwiękiem „u” i „drücken” czyli „naciskać” z „ü”. Nierzadko słyszę, jak ktoś chce powiedzieć, że „wydrukował tekst” i mówi błędnie, że go „gedrückt – nacisnął”, zamiast „gedruckt – wydrukował”. Pamiętajcie więc:

Ich habe den Text gedruckt – wydrukowałem ten tekst.
ALE
Ich habe auf den Knopf gedrückt – nacisnąłem na ten przycisk.

To tyle w dzisiejszym odcinku Kochani. Jeśli znacie inne warte uwagi błędy w niemieckim, napiszcie mi o tym komentarzach – zbiorę wtedy najciekawsze z nich i zrobię odcinek z waszymi propozycjami, tak, żebyśmy wszyscy mówili lepiej.

Cytat na dziś
Ich beherrsche die deutsche Sprache, aber sie gehorcht nicht immer. – władam językiem niemiecki, tylko, że on się nie zawsze mnie słucha, Alfred Polgar