Autor: Kamil Kaszubski

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Jak szybko nauczyłem się języka niemieckiego? ZapytajPoliglote.pl

W tym odcinku powiem Ci jak szybko nauczyłem się niemieckiego.

I jak mogę pomóc Tobie!

“Niemiecki w 3 Miesiące” to unikalny, 3miesięczny kurs, nastawiony na efekty. Pomogę Ci w nim łatwo zrozumieć niemiecki i przejść od absolutnych podstaw do poziomu, na którym zaczniesz się swobodnie komunikować w codziennych sytuacjach. Bez znaczenia, czy wydaje Ci się, że jesteś trudnym przypadkiem, czy chcesz po prostu, żeby ktoś doświadczony sprawnie i szybko poprowadził Cię w nauce języka – dzięki temu kursowi, w łatwych jasnych krokach nauczysz się niemieckiego.

Niemiecki w 3 Miesiace

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Welche, welches, welcher czy was für ein?

Hallo, Patryk napisał do mnie z pytaniem, czym różni się „welche, welches” itd. od „was für ein”, bo oba wyrażenia słyszymy często w pytaniach. Dzisiaj więc wyjaśnimy sobie, jak tych wrażeń używać poprawnie, zapraszam!

WELCHER / WELCHE / WELCHES / WELCHE

Słowa „welcher, welche, welches, welche” oznacza „który, która, które”. Słów tych używamy w pytaniach, kiedy mamy wybór między jedną z kilku konkretnych opcji. np. chcemy podać komuś płaszcz, a na wieszaku wiszą trzy płaszcze, wówczas zapytamy:

Welcher Mantel gehört dir? – Który płaszcz należy do Ciebie (= który z tych trzech)

Albo wyjeżdżamy na urlop i znaleźliśmy dwa hotele, które nam odpowiadają, wówczas możemy zapytać drugiej osoby:

Welches Hotel ziehst du vor? – który hotel wolisz?

Albo sprzedawca pokazuje nam dwie bluzki, niebieską i zieloną, 

Welche Bluse möchten Sie kaufen? – którą bluzkę chciałaby Pani kupić (= którą z tych dwóch)

Jak wiecie rzeczowniki to w uproszczeniu słowa, która zastępują rzeczy, ludzi i zwierzęta. I niemieckie rzeczowniki, podobnie jak polskie mają trzy płci – żeńską, męską i nijaką. Zauważcie, że słowo „welch” ma różne końcówki, które powinny być zgodne z płcią danej rzeczy. 

Der Mantel – ten płaszcz (rodzaj męski)

Welcher Mantel – który płaszcz 

Das Hotel – ten hotel 

Welches Hotel – który hotel

Die Bluse – ta bluzka

Welche Bluse – która bluzka

Najważniejsze jednak, jeśli chodzi o „welcher, welche, welches, welche” jest to, że słowo to oznacza który, która, które i służy nam do tego, żeby wybrać jedną z kilku opcji. 

WAS FÜR EIN(E)

Drugie wyrażenie – was für ein / eine – oznacza „jaki / jaka / jakie”. Tego wyrażenia używamy, żeby zadać generalne pytanie. Np. Ktoś mówi nam „ich möchte einen Wagen kaufen – chcę kupić samochód.” Wówczas taką osobę możemy dopytać, np. 

Was für einen Wagen möchtest du kaufen? – Jaki samochód chcesz kupić. (= tutaj generalnie pytamy, o jakim samochodzie ktoś myśli – dużym, małym, jaka marka, silnik, kolor – jest to bardzo generalne pytanie).

Podobnie jak ktoś mówi nam, że chce iść na zakupy i kupić sobie bluzkę, wówczas możemy zapytać „was für eine Bluse möchtest du kaufen? – jaką bluzkę chcesz kupić?” (znów generalnie pytamy o jakiej bluzce ktoś myśli – krótkiej długiej, w jakim kolorze, grubości itd.)

Oczywiście należy pamietać, że po „was für” należy postawić po prostu rodzajnik nieokreślony (ein /eine), który dotyczy danej rzeczy:

Eine Bluse – (jedna) bluzka

Was für eine Bluse – jaką bluzkę

Ein Hotel – (jeden) hotel

Was für ein Hotel – jaki hotel

WELCH VS. WAS FÜR EIN(E)

Na koniec porównamy więc sobie oba zwroty:

Welch – znaczący „który”, używany kiedy chcemy wybrać jedną konkretną rzecz z kilku opcji. 

Was für ein – znaczący „jaki”, używany, żeby generalnie zapytać o coś. 

Wyobraźcie sobie, że idziecie do biura nieruchomości i mówicie „ich möchte ein Haus kaufen – chciałbym kupić dom”. Sprzedawca ma setki domów, nie wie, które w ogóle warto pokazywać, więc zapyta najpierw:

Was für ein Haus möchten Sie kaufen? – jaki dom chce Pani kupić? (Teraz możemy opisać nasz wymarzony dom, to czy on jest – duży, mały, z ogrodem czy bez, w mieście czy na wsi itd). 

Następnie sprzedawca pokaże nam 3 konkretne domy – duże domy na wsi z ogrodem. A pod pokazaniu ich zapyta:

Welches Haus möchten Sie kaufen – Który dom, chce Pani kupić (= który z tych 3 które Pani pokazałem?

Wyrażeń „welch” i „was für ein” możemy używać też w innych sytuacjach i znaczeniach, ale to jest temat na inny odcinek. 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc wyrażenia „welche”, czy „was für eine” użylibyście w następującej sytuacji. Sprzedawca pokazał nam dwa samochody – niebieski i czerwony, a teraz pyta:


(…) Auto möchten Sie kaufen? – który samochód chce Pan kupić?

Odpowiedzi zapiszcie w komentarzach, to je dla Was sprawdzimy:).

PODSUMOWANIE

Welch – znaczący „który”, używany kiedy chcemy wybrać jedną konkretną rzecz z kilku opcji. 

Was für ein – znaczący „jaki”, używany, żeby generalnie zapytać o coś. 

Cytat na dziś

“Welchen Tag haben wir?” fragte Pooh. – Który dzień mamy? – zapytał Puchatek.

“Es ist heute”, quiekte Ferkel. – Jest dzisiaj – zakwakał Prosiaczek.

“Mein Lieblingstag!” sagte Pooh.” – Mój ulubiony dzień – powiedział Puchatek. 

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Das czy dass?

Po poprzednim nagraniu na temat słówka „dass – że” pojawiło się pytanie dlaczego czasami „dass” zapisywane jest z jedną literką „s” (das) innym razem z dwoma (dass). I dzisiaj sobie odpowiemy, na czym polega różnica. 

DASS

Z poprzedniego odcinka wiecie już, że „dass” (z dwoma literkami „s”) znaczy „że” i służy nam do tego, żeby połączyć dwa zdania. 

Ich sehe – widzę

Du bist beschäftigt – jesteś zajęta

Ich sehe, dass du beschäftigt bist – widzę, że jesteś zajęta. 

Ich weiß – wiem

Du hast es eilig – spieszysz się

Ich weiß, dass du es eilig hast – wiem, że się spieszysz.   

Więcej informacji na temat „dass – że”, w tym jak zbudować zdanie, znajdziecie w poprzednim odcinku.

DAS

Przejdźmy teraz do „das” z jednym „s”. Chociaż „dass” i „das” wymawia się tak samo, są to po prostu zupełnie inne słowa o zupełnie innych znaczeniach. Podobnie z resztą jak np. „bal” oznaczający przyjęcie z tańcem i muzyką, i „bal” oznaczający pień drzewa (dom zbudowany z bali). Brzmi tak samo, ale to dwa inne słowa  

„Dass” oznacza „że”, natomiast „das” – w zależności od kontekstu – może oznaczać „to” lub „który”, albo być rodzajnikiem. Przyjrzyjmy się przykładom:

DAS – TO

„Das” występuje często w zwrocie „das ist”, który oznacza„to jest”. (tak swoją drogą, odcinek na ten temat znajdziecie tutaj) „Das” to „to, co pokazuję, to, co wskazuję”. Zwrotu tego użyjemy, żeby kogoś przedstawić albo żeby coś omówić, np. jak przyprowadzamy nową dziewczynę do domu, możemy powiedzieć:

Das ist mein Vater und das ist meine Mutter – To jest mój tata, a to jest moja mama. 

DAS – RODZAJNIK NIJAKI

„Das” może też być rodzajnikiem. Co to jest rodzajnik? Rodzajnik to są słowa „der, die, das”, które można przetłumaczyć na „ten, ta, to”. Rodzajniki stawiamy przed rzeczownikami, czyli w uproszczeniu przed słowami, które zastępują rzeczy, ludzi i zwierzęta. Niemieckie rzeczowniki dzielą się na trzy rodzaje – męskie, żeńskie i nijakie. np. 

Der Man – ten mężczyzna

Die Frau – ta kobieta

Das Kind. – to dziecko

Oznacza to, że jak mówimy o konkretnym rzeczowniku rodzaju niejakiego, np. konkretnym, dziecku, albo o konkretnym aucie lub konkretnym słowie, to po polsku powiemy „to auto”, „to dziecko”, „to słowo”, a po niemiecku „das Auto”, „das Kind”, „das Wort”.

DAS – KTÓRY 

Jeśli mamy już słowo rodzaju nijakiego „ „das Auto”, „das Kind”, „das Wort” i w dalszej części zdanie chcemy powiedzieć „które”, wystarczy, że powtórzymy słowa „das” np. 

Das Auto, das ich gekauft habe – to auto, (to) które kupiłem.

Das Kind, das lacht – to dziecko, (to) które się śmieje.

Das Wort, das ich erkläre – to słowo, (to) które wyjaśniam”

 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „ DASS”, czy „DAS” użylibyście w zdaniu:

Er betrachtet das Bild, (…) an der Wand hängt – on przygląda się obrazowi, który wisi na ścianie

Odpowiedzi zapiszcie w komentarzach, to je dla Was sprawdzimy:).

PODSUMOWANIE

DASS – ŻE (ŁĄCZY DWA ZDANIA)

DAS:
– to, co wskazuję (das ist meine Flasche – to jest moja butelka)
– rodzajnik stawiany przed rzeczownikami rodzaju nijakiego (das Kind – to dziecko)

– odpowiednik słowa „które”: das Kind, das lacht – to dziecko, (to) które się śmieje.

Cytat na dziś

„Das, was jemand von sich selbst denkt, bestimmt sein Schicksal – To, co sami o sobie myślimy, kształtuje nasze przeznaczenie” Mark Twain 

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Dass czy damit?

Hallo, po nagraniu na temat słówka „damit” (znajdziecie je tutaj), Kamil zadał bardzo dobre pytanie w komentarzach. Zapytał mianowicie o słowo „dass – że”, a dokładnie, czym różni się „dass – że” od „damit”. Ich weiß, dass das Thema wichtig ist – wiem, że ten temat jest ważny. Also damit ihr alles verstehen könnt, mache ich dieses Video – więc żebyście wszystko zrozumieć mogli, robię to wideo. Zapraszam! 

DASS – ŻE

Zacznijmy do tego, co właściwie znaczy słowo „dass” (z dwoma literkami „ss”). A oznacza ono, „że”:

ich freue mich, dass du da bist – cieszę się, że tu jesteś

Schade, dass du schon gehen musst – szkoda, że już musisz iść

Ich freue mich, dass du mir geschrieben hast – cieszę się, że do mnie napisałaś. 

SŁOWA Z „DASS”

Naturalnie zarówno po niemiecku, jak i po polsku – „dass – że” używamy najczęściej po niektórych słowach, np. 

Ich weiß, dass – wiem, że

Ich verstehe, dass – rozumiem, że

Ich vermute, dass – przypuszczam, że

Ich freue mich, dass – cieszę się, że

I wiele więcej.

DASS – BUDOWA ZDANIA

Warto pamiętać, że kiedy budujemy zdanie z „dass” – odmieniony czasownik lub innymi słowy najważniejsza czynność w zdaniu – idzie na koniec. 

es ist schon spät – jest późno

Ich weiß, dass es schon spät ist – wiem, że już późno jest

du lernst Deutsch – ty uczysz się niemieckiego

Ich freue mich, dass du Deutsch lernst – cieszę się, że Ty niemieckiego się uczysz.  

DASS VS. DAMIT

Wiemy już jak używać „dass”, wyjaśnijmy sobie więc czym „dass” różnic się od „damit”. Otóż „dass” oznacza najczęściej „że” i służy do tego, żeby połączyć dwa zdania np. 

Ich weiß – wiem

Du verstehst mich – ty mnie rozumiesz

Ich weiß, dass du mich verstehst – wiem, że mnie rozumiesz (łączymy dwa zdania za pomocą „dass – że)

Schade – szkoda

Sie hat den Zug verpasst – ona spóźniła się na pociąg

Schade, dass sie den Zug verpasst hat – szkoda, że ona na pociąg się spóźniła (łączymy dwa zdania za pomocą „dass – że).

„Damit – żeby” natomiast najcześciej używamy do tego, żeby wyrazić pożądany cel naszego działania, np. 

Ich spreche langsam, damit du mich verstehen kannst – mówię powoli, żebys mogła mnie zrozumieć. (celem jest to, żebyś mnie zrozumiała)

Ich fahre schnell, damit ich den Flug nicht verpasse – jadę szybko, żebym nie spóźnił się na lot (celem jest to, żebym się nie spóźnił)

UWAGA – WYJĄTKI, WYJĄTECZKI

*mamy oczywiście wyjątki, czyli sytuacje / zwroty, w których „dass” użyjemy w znaczeniu „żeby”, np. „Sieh zu, dass – dopilnuj tego, żebyś”:

Sieh zu, dass du pünktlich bist! – dosł. dopilnuj tego, żebyś był punktualnie. 

To są jednak wyjątki i zajmiemy się nimi może w dzielnym odcinku. Na razie jednak, żeby uniknąć zbędnego zamieszania, najłatwiej zapamiętać generalną zasadę, która sprawdza się prawie zawsze. A brzmi ona: jeśli chcecie powiedzieć „że” używajcie „dass”, a jeśli będziecie chcieli powiedzieć „żeby” używajcie „damit”. 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „ DAMIT”, czy „DASS” użylibyście w zdaniu:


Ich habe gehört, (…) du Vater geworden bist – słyszałem, że zostałeś ojcem.

Odpowiedzi zapiszcie w komentarzach, to je dla Was sprawdzimy:).

PODSUMOWANIE

DASS – ŻE (ŁĄCZY DWA ZDANIA)

DAMIT – ŻEBY (SŁUŻY NAM, ŻEBY WYRAZIĆ CEL NASZEGO DZIAŁANIA)

 

Cytat na dziś

„Ich weiß, dass ich nichts weiß. – Wiem, że nic nie wiem.” Sokrates 

Opublikowano przez — 6 komentarzy

Znaczenie i użycie ‘da’

DA

W zeszłym docinku wyjaśniałem różnicę między „weil” i „da” – ten odcinek możecie zobaczyć, jak klikniecie „tutaj”. Mówiłem tam, że „da” znaczy „jako, że”. Słowo „da” jednak usłyszymy w Niemczech bardzo często, jeszcze w innych znaczeniach. Co to słowo więc znaczy i jak go używać – o tym, w dzisiejszym odcinku. 

DA – TU / TAM

Słowo „da” jest dość uniwersalnym wyrażeniem, może znaczyć zarówno „tutaj (czyli hier) ”, jak i „tam (czyli dort)”. Ktoś może zapytać – jak to jedno słowo „da” może znaczyć zarówno „tu” jak i „tam”? Odpowiedź jest prosta – na dobrą sprawę „da” w rzeczywistości jest odpowiednikiem polskiego „w tym miejscu”. Wszystko więc zależy od kontekstu – jeżeli „to miejsce” jest bliżej nas „da” przetłumaczymy na tutaj. Jeśli dalej, „da” przetłumaczymy na „tam”.

Ich wohne da – mieszkam tam / tutaj = w tym miejscu.  

„Da” używa się na codzień dość często. Np. jak ktoś pyta, „wo ist eine Haltestelle – gdzie jest przystanej autobusowy”, możemy pokazać tej osobie:

Da ist eine Haltestelle – tam jest przystanek autobusowy. 

Albo jak ktoś szuka okularów i mówi „wo ist denn nur meine Brille – gdzie się podziały poje okulary”, a my je znajdziemy, możemy powiedzieć:

Da – tutaj!

DA SEIN

„Da” bardzo często łączy się ze słowem „sein – być”. „Da sein” oznacza być obecnym, albo być na miejscu. Np. Jak pukamy do drzwi i nikt nie otwiera, możemy powiedzieć:

Es ist niemand da – nikogo tam nie ma. 

Albo jak z kimś rozmawiamy przez telefon i musimy na chwilę przerwać, możemy powiedzieć:

Warte mal, ich bin gleich wieder da – poczekaj no, zaraz wracam (dosł. zaraz będę znowu obecny / na miejscu).

A jak taksówkarz dowiezie nas do celu podróży, może powiedzieć:

Wir sind da – jesteśmy na miejscu (= jesteśmy tam, gdzie mieliśmy dojechać)

DA – W TYM WYPADKU

„Da” czyli „tutaj” lub „tam” metaforycznie może znaczyć – w tym wypadku, w tej kwestii, w tej sytuacji. Np. Jak w jakiejś sprawie nie da rady nic więcej zrobić, możemy powiedzieć:

Da kann man nichts machen – tutaj / w tym wypadku nic się nie da zrobić. 

Wówczas takiej osobie możemy odpowiedzieć:

Da haben Sie aber nicht Recht – i tu się pan myli / w tej kwestii nie ma pan racji.

A jeśli ktoś wyrazi nam swoją opinię – np. powie, że niemiecki jest przydatny, możemy tej osobie powiedzieć:

Da bin ich ganz derselben Meinung – tu / w tej kwestii jestem tego samego zdania. 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Wyobraźcie więc sobie, że na ulicy Niemiec pyta Was, gdzie jest dworzec (wo ist der Bahnhof?). Pokazujecie mu ręką na budynek nieopodal – jak powiecie po Niemiecku. 

„Dworzec jest tam”

Poprawnie przetłumaczone zdanie zapiszcie w komentarzach, to je dla Was sprawdzimy:).

PODSUMOWANIE

Słowa „da” możemy używać w następujących znaczeniach:

Da – tam / tutaj / w tej kwestii

Da sein – być na miejscu / być obecnym

Da – metaforycznie w tym wypadku, w tej kwestii, w tej sytuacji.

Cytat na dziś

„Da, wo die Angst ist, da ist der Weg. – Tam, gdzie jest strach, tam jest droga. 

Opublikowano przez — 6 komentarzy

Weil czy da?

Hallo! Niedawno wyjaśniałem różnice miedzy denn i weil – jeśli interesuje Was to nagranie, znajdziesz je tutaj. Po tym nagraniu pojawiło sie wiele pytań czy zamiast „weil” możemy użyć słowa „da”, a jeśli nie, czym „da” i „weil” różnią się od siebie. I na te pytania znajdziesz odpowiedź w dzisiejszym odcinku, zapraszam!

Jeśli chodzi o „da” i „weil” różnica, choć subtelna, jest dość istotna, zwłaszcza dla osób, które chcą mówić bardzo dobrze po niemiecku. 

WEIL 

Na początek przypomnijmy sobie krótko jak poprawnie używać „weil”. 

„Weil” znaczy „bo, gdyż, ponieważ”. Kiedy chcemy wyjaśnić komuś, dlaczego coś robimy, użyjemy tego słowa:

Ich bleibe zu Hause, weil ich arbeite – zostaję w domu, bo pracuję

W przypadku „weil” warto zapamiętać, że odmieniony czasownik, czyli „najważniejsza czynność” idzie na koniec zdania. Porównaj:

Ich bin krank – jestem chory.

weil ich krank bin – jestem u lekarza, bo chory jestem.

Ich muss einkaufen – muszę zrobić zakupy.

weil ich einkaufen muss – bo zrobić zakupy muszę.

DA

Przejdźmy teraz do „da”. Znaczenie „da” chyba najprecyzyjniej oddaje zwrot „jako, że”. 

Zdanie z „da” zbudujemy tak samo jak zdanie z „weil”, tzn. najważniejsza czynność (odmieniony czasownik) pójdzie na koniec zdania. Np. 

Ich arbeite heute – pracuję dzisiaj

Da ich heute arbeite, bleibe ich zu Hause – jako że dzisiaj pracuję, zostaję domu.

Es regnet jetzt – pada teraz

Da es jetzt regnet, bleiben wir zu Hause – jako że teraz pada, zostajemy w domu

Kolejność zdań można oczywiście zmieniać:

Da es jetzt regnet, bleiben wir zu Hause – jako że teraz pada, zostajemy w domu

Wir bleiben zu Hause, da es jetzt regnet – jako że teraz pada, zostajemy w domu

DA VS. WEIL

Jeśli jednak chcielibyście używać niemieckiego nieco bardziej świadomie, wyjaśnimy teraz sobie najistotniejszą różnicę między „da” i „weil”. 

„WEIL”: używamy, kiedy podajemy zupełnie nową informację dla naszego rozmówcy. „Weil” jest najczęściej odpowiedzią na pytanie „warum – dlaczego” i „aus welchem Grund” – z jakiego powodu”:

Przykładowa rozmowa brzmiałaby następująco: 

– Ich bin beim Arzt – jestem o lekarza. 

– Warum? – dlaczego?

– Weil ich krank bin – bo chory jestem. (nasz rozmówcą nie wiedział wcześniej, że jesteśmy chorzy, jest toi dla niego zupełnie nowa informacja).

– Ich glebie haute zu Hause – zostaję dzisiaj w domu. 

– Warum? – dlaczego?

– Weil ich heute Gäste habe – mam dzisiaj gości. (nasz rozmówcą nie wiedział wcześniej, że mamy gości, informacja po „weil” jest dla niego nowa).

„DA”: używamy natomiast, kiedy informacja jest już dla naszego rozmówcy znana. Jest to bardziej więc argument, dlaczego coś robimy, niż wyjaśnienie. Przykładowa wymiana wyglądałaby następująco:

  • Heute bin ich krank – dzisiaj jestem chory. 
  • Wirklich?, das tut mir leid – Naprawdę? Przykro mi. 
  • Ja, und da ich heute krank bin, bin ich beim Arzt – tak, i jako że jestem chory, jestem u lekarza. (nasz rozmówca wie już, że jesteśmy chorzy, ta informacja jest więc dla rozmówcy znana, w związku z tym używamy „da”).

– Ich habe heute Gäste – mam dzisiaj gości

– Toll – świetnie. 

– Da ich heute Gäste habe, muss ich einkaufen – jako że mam dzisiaj gości, muszę zrobić zakupy. (nasz rozmówca wiedział już, że mamy gości, bo poin formowaliśmy go o tym wcześniej. Jako że ta informacja była już dla niego znana, używamy „da”.

JAK TO ZAPAMIETAĆ. 

Jak widzicie moi drodzy, znaczenie „da – jako, że” i „weil – bo, gdyż, ponieważ” – podobnie jak po polsku – jest bardzo zbliżone. Podczas rozmowy z Niemcem nie będziecie mieli czasu analizować, czy dana informacja jest już znana dla rozmówcy, czy nie. Dlatego najprostszym sposobem, żeby używać tych słów poprawnie, jest zapamiętanie ich polskich odpowiedników. Tak długo jak „da” będzie używali w znaczeniu „jako, że”, a „weil” w znaczeniu „gdyż, bo, ponieważ”, będzie w większości przypadków używali tych słów poprawnie. 

 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „WEIL”, czy „DA” użylibyście w następującej konwersacji:

–  Ich habe einen neuen Wagen gekauft – kupiłem nowy samochód. 

–  Super, ich freue mich – super, cieszę się. 

  • Na ja, und (…) ich einen neuen Wagen gekauft habe, verkaufe ich jetzt meinen alten – no tak, i jako że nowy samochód kupiłem, sprzedaję mój stary. 

PODSUMOWANIE

WEIL – PONIEWAŻ, GDYŻ, BO. Za pomocą „weil” wyjaśniamy dlaczego / z jakiego powodu coś robimy. Informacja po „weil” jest nowa dla naszego rozmówcy.

DA – JAKO, ŻE. Informacja po „da” jest dla naszego rozmówcy już znana. Jest to bardziej więc argument, dlaczego coś robimy, niż wyjaśnienie.

Cytat na dziś

„Tu was du willst, aber nicht, weil du musst – Rob to co chcesz, ale nie bo musisz“. Buddha

Opublikowano przez — 6 komentarzy

Zumindest czy mindestens?

W dzisiejszym odcinku zajmiemy sie słowami „zumindest” i „mindestens” czyli ”przynajmniej” i „co najmniej”. Jak zwykle będzie sporo przykładów z życia, jak tych słów używać poprawnie, zapraszam! 

ZUMINDEST 

„Zumindest” natomiast „przynajmniej” albo „chociaż”. Np. całe dzieciństwo słyszałem:

Du kannst die Kartoffeln weglassen, aber iss zumindest das Schnitzel. – możesz zostawić kartofle, ale zjedź chociaż / przynajmniej kotleta. 

Słowo „zumindest” możemy też skojarzyć z szukaniem pozytywnej strony w jakimś wydarzeniu. Np. Jeśli ktoś czeka na gości, przygotował wszystko na ich przybycie, a oni w ostatniej chwili wysyłają wiadomość, że jednak nie mogą przyjechać, możemy taką osobę pocieszyć mówić:

Du hast zumindest die Wohnung aufgeräumt – przynajmniej posprzątałeś mieszkanie. 

Albo jak koleżanki umawiają się an wspólne zakupy i po całym dniu chodzenia po sklepach nic nie znalazły, mogą sobie powiedzieć:

Zumindest haben wir uns gesehen – przynajmniej się zobaczyłyśmy.

MINDESTENS

„Mindestens” znaczy natomiast „co najmniej” i dotyczy minimalnej liczby lub ilości czegoś:

Man soll mindestens 2L Wasser am Tag trinken. – powinno się pić co najmniej 2 litry wody dziennie.

Um den Kuchen zu backen, brauche ich mindestens zwei Stunden – żeby zrobi to ciasto potrzebuje co najmniej dwie godziny. 

Słowo „mindestens” wiąże się więc z minimalną ilością czegoś. Na dobrą sprawę warto skojarzyć „mindestens” ze słowem „minimum”. Dlatego właśnie „Mindestlohn” to  „płaca minimalna”, a „das Mindestalter” to „ „wiek minimalny”

Um Auto zu fahren, muss man mindestens 18 Jahre alt sein. – żeby prowadzić samochód trzeba mieć co najmniej 18 lat.

Das Mindestalter um Auto zu fahren, ist 18 Jahre – minimalnym wiek, żeby prowadzić samochód to 18 lat. 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „ ZUMINDEST”, czy „MINDESTENS” użylibyście w zdaniu:


Wir werden zehn Gäste haben. Wir brauchen also (…) zehn Teller – będziemy mieli dziesięcioro gości. Potrzebujemy więc co najmniej dziesięć talerzy. 

PODSUMOWANIE

ZUMINDEST – chociaż / przynajmniej, używamy, jak szukamy np. jakiegoś pozytywu (du hast zumindest versucht – przynajmniej spróbowałaś). 

MINDESTENS – co najmniej, dotyczy minimalnej liczby (Wir brauchen mindestens drei Eier um den Kuchen zu machen – potrzebujemy co najmniej / minimum 3 jajek, żeby zrobić to ciasto)

Cytat na dziś

„Jeder Mensch hat die Chance, mindestens einen Teil der Welt zu verbessern, nämlich sich selbst.. – każdy człowiek ma szansę co najmniej jedną część świata polepszyć, mianowicie siebie samego“. Paul de Lagarde

Opublikowano przez — 2 komentarze

Hilfreich, behilflich czy hilfsbereit?

Um Euch behilflich zu sein – żeby być dla was pomocnym, habe ich auf meinem Blog einen hilfreichen Artikel geschrieben – napisałem na moim blogu pomocny artykuł. Dzisiaj zajmiemy sie słowem „pomocny”, a na dobrą sprawę, trzema niemieckimi odpowiednikami tego słowa, czyli hilfreich, behilflich i hilfsbereit. 

HILFREICH

Słowo „hilfreich” pochodzi od słów „Hilfe – pomoc” i „reich – bogaty, obfity”. Oznacza więc dosłownie „obfitujący w pomoc”. „Hilfreich” w znaczeniu „pomocny” użyjemy zazwyczaj do opisania rzeczy, przedmiotów, wydarzeń, które były dla nas pomocne. 

„Hilfreich” może być np. „ein Buch – książka”, „Tipp – wskazówka” czy też „Ratschlag – rada”. Kiedyś dostałem np. Taki komentarz:

Dein Blog ist sehr hilfreich. – Twój blog jest bardzo pomocny. 

Dein Buch ist sehr hilfreich. – Twoja książka jest bardzo pomocna.

Diese Übungen sind sehr hilfreich für mich – te ćwiczenia są bardzo pomocne dla mnie

 

BEHILFLICH

„Behilflich” również oznacza „pomocny”, dotyczy jednak przede wszystkim ludzi, a nie rzeczy, jak słowo „hilfreich”. „Behilflich” najczęściej występuje w zwrocie „jemandem behilflich sein – komuś pomocnym być”, np. wchodząc do sklepu albo hotelu, możemy usłyszeć pytanie:

Darf ich Ihnen behilflich sein?  – czy mogę panu jakoś pomóc (dosł. Czy mogę Panu pomocnym być?).

Jeśli np. Majster naprawki nam pralkę, możemy mu powiedzieć:

Dankeschön. Sie waren mir sehr behilflich. – dziękuję bardzo. Bardzo mi Pani pomogła (=była Pani mi bardzo pomocna).

Żeby określić to, przy czym pomagamy, do słówka „behilflich” dodamy „bei”:

Bei der Arbeit behilflich sein – być pomocnym w pracy

Beim Kochen behilflich sein – być pomocnym w gotowaniu

HILFREICH  VS. BEHILFLICH

Porównajmy więc sobie te dwa słowa:

Osoba, która pomaga, jest „behilflich”. Rzecz, rada, książka, która pomaga, jest „hilfreich”.

Ich hoffe, dass ich beim Deutsch lernen behilflich bin und dass der Kanal hilfreich ist – mam nadzieję, że przy nauce niemieckiego pomocny jestem i że ten kanał pomocny jest.

A jeśli przyjaciel był dla nas pomocny, bo udzielił nam pomocnych rad, możemy mu powiedzieć:

Du warst mir sehr behilflich mit deinen hilfreichen Ratschlägen – bardzo mi pomogłeś swoimi pomocnymi radami. (Ty, jako osoba byłeś „behilflich” a Twoje rady były „hilfreich”). 

HILFSBEREIT

Niemcy mają jeszcze słowo „hilfsbereit” czyli dosłownie „gotowy / skory do pomocy”. „Hilfsbereit”  czyli bycie skorym do pomocy jest cechą charakteru”.

Eine Person, die gerne hilft, ist hilfsbereit – osoba, którą lubi pomagać, jest skora do pomocy.

Np. jeśli mamy kolegę, którego nigdy nie trzeba prosić o pomoc, bo jak tylko wspomnimy, że musimy np. wynieść fortepian z mieszkania albo gdzieś pojechać, to ten kolega sam zawsze oferuje swoją pomoc jako pierwszy, wówczas powiemy:

Peter ist ein hilfsbereiter Mensch. Er bietet immer seine Hilfe an – Peter jest człowiekiem pomocnym / skorym do pomocy. Zawsze proponuje swoją pomoc. 

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „ BEHILFLICH”, czy „ HILFREICH” użylibyście w zdaniu:


Danke für deinen Ratschlag. Er war sehr (…) – dziękuję za Twoją radę. Ona była bardzo pomocna.  

PODSUMOWANIE

HILFREICH – pomocny (dotyczy rzeczy, przedmiotów, wydarzeń)

BEHILFLICH – pomocny (dotyczy ludzi)

HILFSBEREIT – oznacza „skory do pomocy”, określa cechę charakteru. 

 

Cytat na dziś

„Nichts ist hilfreicher als eine Herausforderung, um das Beste in einem Menschen hervorzubringen. – nic nie jest bardziej pomocne niż wyzwanie, żeby wydobyć z człowieka to co najlepsze “. Sean Connery

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Um…zu czy damit?

UM ZU VS. DAMIT

Hallo! Dzisiaj odpowiemy sobie na pytanie Dominika, mianowicie jak powiedzieć po niemiecku „żeby” – kiedy używać „um…zu” a kiedy „damit”. I jaka między tymi słowami jest różnica. Zapraszam!

UM…ZU

„Um … zu” oznacza, „żeby”. Jeśli chodzi o budowę, zdania z „um…zu” przypominają trochę kanapkę albo przekładańca. Po „um” stawiamy rzecz, przymiotnik lub jakieś inne słowo, a po „zu” najważniejszy czasownik, czyli czynność, np.

Ich lerne jeden Tag, um besser Deutsch zu sprechen – uczę się każdego dnia, żeby lepiej po niemiecku mowić.

Ich gehe rein, um nicht nass zu werden – wejdę do środka, żeby nie przemoknąć

Ich nehme ein Taxi, um die Koffer nicht tragen zu müssen – biorę taksówkę, żeby nie musieć walizek nosić. 

Jeśli mamy czasownik rozdzielny, np. „ aufstehen – wstawać” „zu” wsadzimy w środek, między dwie części takiego czasownika, czyli powiemy „ aufzustehen”.

Ich habe mir einen Wecker gekauft, um früh aufzustehen – kupiłem sobie budzik, żeby wcześnie wstawać.

DAMIT 

„Damit” również oznacza „żeby”. Zdanie jednak zbudujemy nieco inaczej. Po „damit” powtarzamy osobę, a odmieniony tym razem czasownik – czyli to, co ta osoba robi – postawimy na końcu. Jeśli więc mamy zdanie:

Ich spreche besser Deutsch – mówię lepiej po niemiecku

I chcemy zbudować zdanie z „damit”, będzie ono brzmiało:

Damit ich besser Deutsch spreche – żebym (ja) lepiej po niemiecku mówił.

Zobaczmy jeszcze jeden przykład:

Ich kann etwas kochen – mogę coś ugotować.

damit ich etwas kochen kann – robię zakupy, żebym (ja) coś ugotować mógł.

Zobaczmy teraz kilka przykładów zdań z „damit”:

Ich lerne jeden Tag, damit ich besser Deutsch spreche – uczę się każdego dnia, żebym (ja) lepiej po niemiecku mówił.

Ich gehe rein, damit ich nicht nass werde – wejdę do środka, żebym nie przemókł 

Ich nehme ein Taxi, damit ich die Koffer nicht tragen muss – biorę taksówkę, żebym (ja) nie musiał walizek nosić.

Ich habe mir einen Wecker gekauft, damit ich früh aufstehe – kupiłem sobie budzik, żebym wcześnie wstawał.

UM … ZU VS. DAMIT

W dotychczasowych zdaniach używaliśmy „um…zu” i „damit” zamiennie – w bardzo podobnych zdaniach, do przekazania tego samego sensu. Jak pewnie się domyślacie, musi jednak istnieć jakaś ważna różnica między tymi słowami. Już wyjaśniam na czym ona polega. 

Tak długo jak osoba przed i po „żeby” jest ta sama, „um…zu” i „damit” możemy stosować zamiennie, budując oczywiście poprawnie zdanie, np.

Ich lerne jeden Tag, um besser Deutsch zu sprechen – uczę się każdego dnia, żeby lepiej po niemiecku mowić.

Ich lerne jeden Tag, damit ich besser Deutsch spreche – uczę się każdego dnia, żebym (ja) lepiej po niemiecku mówił.

W obu wypadkach to ja robię się uczę i to ja mówię. Gdyby jednak po słowie „żeby” pojawiła sie jakaś inna osoba niż przed tym słowem, wówczas użyjemy tylko „damit” np. 

Ich lerne jeden Tag, damit die Deutschen mich verstehen – uczę się codziennie, żeby Niemcy mnie rozumieli.

 

Tutaj mamy dwie różne osoby – przed „żeby” jestem „ja”, który się uczy po „żeby” są “Niemcy”, którzy mają mnie rozumieć. Dlatego w tym wypadku tylko „damit” jest poprawne. Zobaczmy jeszcze jeden przykład:

Ich fahre schnell, um den Flug nicht zu verpassen – jadę szybko, żeby nie spóźnić się na lot

Ich fahre schnell, damit ich den Flug nicht verpasse – jadę szybko, żebym nie spóźnił się na lot

W obu wypadkach to ja jadę szybko, żebym to ja się nie spóźnił.

ALE
 

Ich fahre schnell, damit meine Tochter den Flug nicht verpasst – jadę szybko, żeby moja córka nie spóźniła się na lot.

W tym wypadku znów mamy dwie różne osoby, bo to ja jadę szybko, żeby inna osoba, w tym wypadku moja córka, sie nie spóźniła. Znów więc tylko „damit” jest poprawną opcją. 

I jeszcze jeden przykład:

Ich kaufe ein, um etwas kochen zu können – robię zakupy, żeby móc coś ugotować.
Ich kaufe ein, damit ich etwas kochen kann – robię zakupy, żebym (ja) coś ugotować mógł.

ALE

Ich kaufe ein, damit meine Frau etwas kochen kann – robię zakupy, żeby moja żona coś ugotowała

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „UM ZU”, czy „DAMIT” użylibyście w zdaniu:


Ich gebe dir meine Nummer, (…) du mich anrufen kannst – dam Ci mój numer, żebyś mogła do mnie zadzownić. 

PODSUMOWANIE

„Um… zu” i „damit” oznaczają „żeby”. Słowa te możemy stosować zamiennie, jeśli osoba przed i po „żeby” jest ta sama. Jeśli natomiast przed „żeby” mamy inną osobę niż po tym słowie, wówczas tylko „damit” jest poprawne”.

Cytat na dziś

„Es gibt nur einen Weg, um Kritik zu vermeiden: Nichts tun, nichts sagen, nichts sein. – jest tylko jeden sposób, żeby uniknąć krytyki – nie robić nic, nie mówić nic, być nikim“. Aristoteles

Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Denn czy weil?

DENN VS. WEIL

Hallo, robię ten odcinek bo… w zeszłym tygodniu wyjaśniliśmy sobie, jak używać słowa „denn”. Bo „denn” znaczy „bo”. Bo ktoś zapytał, czy jest jakaś różnica między „denn” i „weil”, bo w słowniku oba słowa znaczą „bo”. No to dzisiaj sobie to wyjaśnimy, zaprasza:

DENN VS. WEIL 

Oba słowa, „denn” i „weil” znaczą „bo, ponieważ, gdyż”. I oba słowa służą nam do tego, żeby połączyć dwa zdania, np. 

Ich bleibe zu Hause – zostaję w domu

Ich arbeite – pracuję

Ich bleibe zu Hause, denn ich arbeite – zostaję w domu, bo pracuję

Ich bleibe zu Hause, weil ich arbeite – zostaję w domu, bo pracuję

Najważniejsza różnica między tymi dwoma słowami polega na tym, że po „denn” budujemy normalne, proste zdanie jak po polsku. Natomiast po „weil” odmieniony czasownik, czyli to słowo, które określa czynność, idzie na koniec zdania. Porównajmy sobie:

Ich bin beim Arzt, denn ich bin krank – jestem u lekarza, bo jestem chory.

Ich bin beim Arzt, weil ich krank bin – jestem u lekarza, bo chory jestem.

Ich trinke einen Kaffe, denn ich habe Kopfschmerzen – piję kawę, bo mam ból głowy.

Ich trinke einen Kaffe, weil ich Kopfschmerzen habe – piję kawę, bo ja ból głowy mam.

Ich gehe zum Supermarkt, denn ich muss einkaufen – idę do supermarketu, bo muszę zrobić zakupy.

Ich gehe zum Supermarkt, weil ich einkaufen muss – idę do supermarketu, bo zrobić zakupy muszę.

Ich gehe zur Party, denn ich will mich mit Freunden treffen – idę na imprezę, bo chcę się z przyjaciółmi spotkać. 

Ich gehe zur Party, weil ich mich mit Freunden treffen will – idę na imprezę, bo ja się z przyjaciółmi spotkać chcę.

ZADANIE

Język to przede wszystkim praktyka. Jakiego więc słowa „WEIL”, czy „DENN” użylibyście w zdaniu:


Ich trinke, (…) Durst habe – piję, bo pragnienie mam.

PODSUMOWANIE

Oba słowa, „denn” i „weil” znaczą „bo, ponieważ, gdyż”. Po „denn” budujemy zwykłe zdanie, po „weil” odmieniony czasownik idzie na koniec. 

Cytat na dziś

„Mehr als die Vergangenheit interessiert mich die Zukunft, denn in ihr gedenke ich zu leben. – bardziej niż przeszłość interesuje mnie przyszłości, bo to w niej zamierzam żyć“. Albert Einstein