Ponieważ jest to kanał o mówieniu w języku obcym, dzisiaj zajmiemy się trzema słowami – sprechen, reden i sagen. Wszystkie dotyczą mówienia. Powiemy więc sobie kiedy, jak i dlaczego używać każdego z nich – zapraszam!
SAGEN
„Sagen” znaczy „powiedzieć” lub innymi słowy „przekazać jakąś informację”. Kiedy mówimy:
Sag mir, wie spät es ist? – powiedz mi, która jest godzina (=przekaż mi informacje na temat godziny).
Podobnie, jeśli chcemy wiedzieć jak jakąś INFORMACJĘ przekazać w innym języku, użyjemy „sagen”:
Wie sagt man [das] auf Deutsch? – jak to powiedzieć po niemiecku? lub innymi słowy “jak przekazać taką samą informację w języku niemieckim”.
Na dobrą sprawę, żeby coś “sagen – powiedzieć /przekazać jakąś informację” wcale nie musimy używać słów. No bo jeśli wykonam jakiś gest – na przykład „puszczę komuś oko”, również przekazuję jakąś informację, „Ich sage etwas – mówię coś” chociaż bez użycia słów.
SPRECHEN
Sprawa ze słowem „sprechen” jest prosta. Słowo to w swoim podstawowym znaczeniu znaczy „mówić” lub innymi słowy „wykonywać czynności mówienia lub do mówienia być zdolnym”, np.
Ich spreche Deutsch – mówię po niemiecku (posiadam zdolność mówienia w tym języku).
Unser Kind kann schon sprechen – nasze dziecko potrafi już mówić.
Sie spricht zu viel – ona mówi za dużo.
Zauważcie, że „sprechen” dotyczy bardziej czynności mówienia, niekoniecznie jednak mówienia z sensem. I tym właśnie „sprechen – wykonywać czynność mówienia”, różni się od „sagen – przekazywać jakąś informację„:
Er hat viel gesprochen, aber nur wenig gesagt – dużo mówił, ale niewiele powiedział.
A ponieważ „sprechen – mówienie” jest czynnością społeczną, bo zazwyczaj mówimy do kogoś, a potem ten ktoś też coś mówi, „sprechen” używane jest też w znaczeniu „rozmawiania” lub „wspólnego mówienia o czymś lub o kimś”:
Szef może powiedzieć: Ich will mit Ihnen sprechen – chcę z Panem porozmawiać / pomówić”.
Ich habe mit ihr gestern gesprochen – rozmawiałem z nią wczoraj.
REDEN
A ponieważ przy „rozmowie” jesteśmy, jest to dobry moment, żeby przejść do słowa „reden”, które oznacza właśnie przede wszystkim „rozmawiać, gawędzić, gadać”. Słowo to dotyczy więc komunikacji, wymiany informacji:
Sie reden über das Wetter – rozmawiają o pogodzie.
Man kann mit ihr über alles reden – z nią można rozmawiać o wszystkim.
mit dir rede ich nicht mehr! – z Tobą już nie rozmawiam.
Jak więc widzicie, „reden” dotyczy przede wszystkim rozmawiania, mamy więc przynajmniej dwie strony, które zazwyczaj używają mowy, do tego żeby przekazać jakąś informację.
I to jest właśnie subtelna różnica między „reden” i „sprechen”. Bo choć w znaczeniu „rozmawiania” oba słowa bywają używane zamiennie, czasami użycie jednego albo drugiego słowa, może delikatnie zmienić wydźwięk naszej wypowiedzi:
Ich muss mit dir reden – muszę z Tobą porozmawiać (zakłada, że oboje będziemy rozmawiać).
Ich muss mit dir sprechen – muszę z Tobą pomówić / porozmawiać. (zakłada, że to przede wszystkim ja będę mówił).
ZADANIE
Język to przede wszystkim praktyka. Dlatego biorąc pod uwagę to, o czym dzisiaj Wam powiedziałem, jakiego słowa „sagen” „reden” czy „sprechen” użyjecie w zdaniu:
Sie (…) kein Polnisch – ona nie mówi po polsku.
Poprawne odpowiedzi zapiszcie w komentarzach, to jest dla Was sprawdzimy.
PODSUMOWANIE
SAGEN – powiedzieć (przekazać jaką informację, zazwyczaj choć niekoniecznie za pomocą mowy)
REDEN – rozmawiać (wymieniać się informacjami podczas rozmowy, konwersować)
SPRECHEN – mówić / rozmawiać (być zdolnym do mówienia, wykonywać czynności mówienia, rozmawiać)
Cytat na dziś
„Eheleute, die sich lieben, sagen sich tausend Dinge, ohne zu sprechen. – małżonkowie, którzy się kochają, mówią sobie tysiące rzeczy bez słów“
Chinesisches Sprichwort
